Etnofilologia – nowy kierunek studiów, o którym dyskutowano podczas XXXIV posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.
Nowy kierunek studiów miałby kształcić nauczycieli języków mniejszościowych i języka regionalnego, dziennikarzy ukazującej się w tych językach prasy, animatorów kultury i urzędników samorządowych w gminach, których mieszkańcy posługują się językiem mniejszościowym lub regionalnym. W wyniku prac grupy roboczej powołanej przez Komisję Wspólną Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych w bieżącym roku do uczelni wyższych w całej Polsce trafił już list podpisany przez sekretarza stanu w MAC Włodzimierza Karpińskiego i podsekretarza stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Witolda Jurka, zachęcający do tworzenia etnofilologii mniejszości narodowych i etnicznych.
Najbardziej zaawansowane są prace nad powołaniem etnofilologii kaszubskiej na Uniwersytecie Gdańskim. Taki sam kierunek planowany jest w Słupsku. Wprawdzie na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie już od dziesięciu lat funkcjonuje filologia łemkowska (wspierana dotacjami Ministra Administracji i Cyfryzacji), ale przekształcenie jej ze studiów językowych w etnofilologię mogłoby znacząco zwiększyć liczbę studentów (obecnie jest ich około ośmiu na roku).
Utrudnieniem w tworzeniu nowych etnofilologii jest w ocenie uczestników dyskusji w Komisji Wspólnej kosztochłonność takich studiów i wysokie wymagania kadrowe. O tym oraz o metodach zachęcania wyższych uczelni do nowego kierunku studiów dyskutować będą członkowie grupy roboczej, której posiedzenie zaplanowano na listopad. Gospodarzem spotkania będzie obecna na posiedzeniu Komisji Wspólnej wiceminister nauki Daria Lipińska-Nałęcz. W skład grupy roboczej wchodzą także przedstawiciele MAC, MEN, organizacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz świata nauki.
Drugim tematem posiedzenia Komisji 26 września była oświata mniejszości narodowych i etnicznych. Dyskusja koncentrowała się na kwestiach związanych z finansowaniem oświaty (postulowano, aby na nauczanie w szkołach z wykładowym językiem mniejszości przyznawana była subwencja wyższa niż w szkołach, w których język ten jest tylko przedmiotem dodatkowym), wydawaniem podręczników do nauczania języków mniejszościowych, wsparciem metodycznym dla nauczycieli tych języków oraz zmniejszaniem się liczby młodzieży uczącej się języków mniejszościowych na kolejnych etapach edukacji (najwięcej jest ich w szkołach podstawowych, w gimnazjach liczba ta spada i gwałtownie załamuje się w szkołach średnich).
Zwracano także uwagę na potrzebę poprawy stanu edukacji na temat mniejszości narodowych i etnicznych ogółu uczniów. Przedstawiciel MEN poinformował, że trwają intensywne prace nad modyfikacją systemu finansowania oświaty mniejszości narodowych i etnicznych, których celem jest wprowadzenie w życie rozwiązania wypracowanego przez MAC i MEN zmierzającego do poprawy finansowania szkół z wykładowym językiem mniejszości i szkół dwujęzycznych.
W trakcie spotkania dyskutowano także nad powołaniem grupy ekspertów, których zadaniem byłoby zbadanie metodologii Narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań 2011 w zakresie pytań etnicznych. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji przeprowadziło już w tej sprawie rozmowy z naukowcami, którzy zgodzili się uczestniczyć w badaniach na ten temat. Wyniki ich pracy powinny być znane jeszcze w bieżącym roku.
Posiedzeniu, które odbyło się 26 września 2012 r., przewodniczyli sekretarz stanu w MAC Włodzimierz Karpiński i nowo wybrany na stanowisko współprzewodniczącego Komisji Rafał Bartek (reprezentujący w Komisji Wspólnej mniejszość niemiecką).
