Podczas spotkania członków Sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych z przedstawicielami organizacji kaszubskich w Wieżycy reprezentacja Kaszëbsczi Jednotë zgłosiła konkretne postulaty dotyczące mediów kaszubskich:
- Uwarunkowania prawne
Obowiązująca w Polsce ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym w niektórych kwestiach gwarantuje Kaszubom prawa obowiązujące mniejszości narodowe, co m.in. oznacza, że winna chronić nas Konwencja Ramowa Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych z 1 lutego 1995 r.
Artykuł 9, ustęp 1 i 4 tej konwencji mówi:
„1. Strony zobowiązują się uznać, że prawo każdej osoby należącej do mniejszości narodowej do wolności wyrażania opinii obejmuje wolność posiadania własnych opinii oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei w języku mniejszości bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Strony zapewnią, w ramach ich systemów prawnych, że osoby należące do mniejszości narodowej nie będą dyskryminowane w dostępie do środków przekazu.
- W ramach swoich systemów prawnych Strony przyjmą stosowne środki w celu ułatwienia osobom należącym do mniejszości narodowych dostępu do środków przekazu oraz w celu wspierania tolerancji i ułatwienia pluralizmu kulturowego”.
Ratyfikując w 2009 r. Europejską Kartę Języków Mniejszościowych lub Regionalnych Polska zobowiązała się na rzecz osób posługujących się językami regionalnymi lub mniejszościowymi” do „ułatwienia utworzenia przynajmniej jednej stacji radiowej i jednego kanału telewizyjnego” w ramach mediów publicznych.
W obowiązującej w Polsce Ustawie o radiofonii i telewizji znajduje się ponadto następująca regulacja: „Art. 21. , ustęp 1a. Do zadań publicznej radiofonii i telewizji, wynikających z realizacji misji, o której mowa w ust. 1, należy w szczególności: punkt 8a) uwzględnianie potrzeb mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, w tym emitowanie programów informacyjnych w językach mniejszości narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym;”
- Telewizja
- a. Nie istnieje publiczna stacja telewizyjna nadająca programy w większości lub w całości w języku kaszubskim.
- b. Telewizja Polska oddział w Gdańsku emituje program „Tedë jo”, który jednak, zdaniem Kaszëbsczi Jednotë, nie spełnia postanowień Konwencji Ramowej Rady Europy i nie jest zgodny z Kartą Języków Mniejszościowych lub Regionalnych.
- c. Nie powiodła się inicjatywa prywatnej telewizji CSBTV podjęta przez firmę Media Kaszëbë Spółką z o. o. Projekt ruszył 1 sierpnia 2010 r. W założeniach CSBTV program miał dotrzeć do każdego zakątka Pomorza. Wybrano więc przekaz satelitarny i już po pół roku CSBTV gościła w 60% pomorskich domów oraz 42% gospodarstw domowych w całym kraju. Taki model biznesowy zakładał, że przedsięwzięcie skierowane w dużej mierze do Kaszubów, a także otwarte na inne mniejszości narodowe i etniczne w Polsce (przez wiele miesięcy emitowany był na antenie CSBTV program „Schlesien Journal”), otrzyma znaczące wsparcie budżetowe od rządu Rzeczpospolitej Polskiej, do czego kraj nasz zobowiązał się ratyfikując w 2009 r. Europejską Kartę Języków Mniejszościowych lub Regionalnych. Tak się jednak nie stało. Bez tego wsparcia CSBTV, jako telewizji regionalnej, nie udało się przetrwać na rynku telewizyjnym. Ze względu na system finansowania telewizji z reklamy, obowiązujący wszystkie stacje na rynku, nie ma możliwości, by telewizja kaszubska mogła funkcjonować bez dotacji.
- Radio
- a. Nie istnieje publiczna stacja radiowa nadająca w większości lub w całości w języku kaszubskim. Programy w języku kaszubskim nadawane są w Radiu Gdańsk i w Radiu Koszalin.
- b. Od 2004 roku nadaje Radio Kaszëbë. Właścicielem koncesji na nadawanie tego programu jest Stowarzyszenie Ziemia Pucka. Radio otrzymało w maju br. wznowienie koncesji na 10 najbliższych lat. Organy władzy publicznej (Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, jednostki samorządu terytorialnego) wspierają tę niepubliczną stację radiową dotacjami z budżetu. Zasięgiem stacji objętych jest 800 000 mieszkańców województwa pomorskiego, ale nie wszystkie powiaty kaszubskie mają techniczną możliwość odbioru Radia Kaszëbë. Poza pozostają powiaty: bytowski, chojnicki, częściowo lęborski i słupski oraz miasto Gdańsk.
- Postulaty Kaszëbsczi Jednotë
- a. Telewizja ma kapitalne znaczenie w procesie zachowania i rozwoju tożsamości Kaszubów oraz dla tworzenia wspólnoty regionalnej. Należy dołożyć wszelkich starań, aby powstał na Pomorzu, dwujęzyczny polsko-kaszubski publiczny kanał telewizji regionalnej. Dzięki cyfryzacji sygnału telewizyjnego, stanie się to możliwe już niebawem. Zgodnie bowiem z polityką Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji powstawać mają kanały regionalne – także niepubliczne. Jednak dotychczasowe doświadczenia rynkowe wskazują na konieczność utrzymania publicznego charakteru postulowanego kanału dla mniejszości kaszubskiej.
- Radio Kaszëbë wpisało się w krajobraz kulturowy Kaszub. Należy umożliwić rozwój rozgłośni poprzez przyznanie jej kolejnych częstotliwości przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, tak by wszyscy Kaszubi zostali objęci zasięgiem Radia Kaszëbë.
Zarząd Kaszëbsczi Jednotë
