Zarząd i Rada Naczelna

Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego

Szanowni Państwo,

Kaszubi, którzy dekadę temu wystąpili do polskiego Sejmu o status mniejszości, w 2005 r. zostali określeni w Ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym jako społeczność posługująca się językiem regionalnym. Daje to prawo jedynie do ochrony języka, jako bytu abstrakcyjnego będącego tylko częścią tożsamości kulturowej Kaszubów, co w istotny sposób ogranicza rozwój naszej wspólnoty etnicznej.

Takie zaszeregowanie Kaszubów doprowadzi w efekcie do sytuacji, w której jedynie język pozostanie nośnikiem identyfikacji oraz przypisywanych nam wartości kulturowych. Nie łudźmy się, że w staraniach podejmowanych w zakresie ochrony języka kaszubskiego chodzi o jego rolę komunikacyjną. Zauważył to już profesor Brunon Synak, gdy mówił i pisał o coraz bardziej symbolicznej wartości rodnej mowy. Spotykając się, wymieniamy kilka pierwszych zdań po kaszubsku, co daje nam poczucie swojskości i podkreśla pewną wspólnotę, ale potem przechodzimy na polski, bo to usprawnia komunikację. Język staje się nośnikiem naszej tożsamości, lecz czy to wystarczy, gdy weźmie się pod uwagę procesy zachodzące na całym świecie? Naszym zdaniem – nie.

Stowarzyszenie Kaszëbskô Jednota podejmuje zatem starania o zrównanie w prawie Kaszubów z innymi mniejszościami narodowymi i etnicznymi w Polsce. Działania te zmierzają w kierunku uznania Kaszubów za mniejszość etniczną, to jest naród, który w rozumieniu ustawy jest grupą obywateli polskich, spełniającą łącznie następujące warunki:

 1) jest mniej liczebna od pozostałej części ludności Rzeczypospolitej Polskiej,

 2) w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją,

 3) dąży do zachowania swojego języka, kultury lub tradycji,

 4) ma świadomość własnej historycznej wspólnoty etnicznej i jest ukierunkowana na jej

wyrażanie i ochronę,

 5) jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej

100 lat,

 6) nie utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie.

Zapraszamy Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie do współpracy w tym zakresie, w trosce o przyszłość Kaszubów. Pozostajemy z nadzieją na współpracę w duchu zrozumienia kaszubskich priorytetów.

Zarząd i Rada Programowa

Stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota